Nhân duyên của Ngài với thế giới này đã cạn kiệt và lời hứa hẹn năm xưa khi Ngài lên 23 tuổi cũng đã đến, cuối cùng His Holiness Ogyen Kusum Lingpa đã từ giả thế giới này vào ngày thứ hai của tháng Tây Tạng đầu tiên của năm 2009 khi Ngài vừa đúng 76 tuôi.
Nguyện cho những lời Khuyên Tâm Yếu của Ngài Orgyen Kusum Lingpa mãi luôn ngự trị trong tâm thức của những người hửu duyên nơi trần giang tạm bợ nầy!
རྒྱལ་དབང་པདྨའི་རིང་ལུགས་རྫོགས་པ་ཆེ༔
GYAL WANG PADMA’I RING LUG DZOG PA CHE
Kusum Lingpa, is the holder of the treasure of profound terma teachings
Kusum Lingpa, Ngài là vị chưởng quản kho tàng mật điển thâm diệu
ཟབ་གཏེར་གདམས་པའི་མཛོད་འཛིན་སྐུ་གསུམ་གླིང་
ZAB TER DAM PA’I DZOD DZIN KU SUM LING
the great perfect tradition of Padma, Lord of Buddhas,
Đại Viên Mãn của truyền thống Liên Hoa, là Chủ của các chư Phật
གང་གི་ཐྲུགས་དམ་པདྨའི་སྙིང་ཐིག་ཆོས༔
GANG GI THUG DAM PADMA’I NYING THIG CHO
May his central practice, the Pema Nyingtik Dharma,
Nguyện cho nhũng thực hành tâm huyết của giòng Liên Hòa Bộ Tâm Yếu của Ngài
ཕྱོགས་བཅུ་ཐྲ་གྲུ་ཀུན་ཏུ་ཁྱ་གྱུར་ཅིག༔
CHOG CHU T'RA DRU KUN TU KHYAB GYUR CHIG
Spread through the vastness of the ten directions.
được lan truyền bao la khắp mười phương.
Bởi mọi người đều phải chết, Thầy sẽ nói với con một cách rõ ràng và chính xác điều các con phải làm vào lúc chết. Hãy lắng nghe cẩn thận điều này. Sau khi cái chết xảy ra, thần thức vẫn duy trì trong thân, tức tử thi, trong ít nhất hai hay ba ngày. Sau ba ngày này, thần thức bắt đầu rời khỏi thân trong hình tướng một đứa trẻ tám tuổi trần truồng. Nó thấy thân thể của nó và hoàn cảnh mà nó vừa rời bỏ. Thậm chí nếu người đó mù, điếc hay câm khi còn sống, lúc này, mọi cơ quan đều trở nên hoàn hảo. Người quá cố có thể thấy các thành viên trong gia đình và bạn bè nhưng các thành viên trong gia đình và bạn bè thì không thể thấy người đó. Họ không thể thấy thần thức trong trạng thái bardo này. Vào thời điểm này trong bardo, ở bên phải của thân tâm thức, sẽ xuất hiện một người đàn ông màu trắng với cái túi đá trắng trên vai. Những viên đá này biểu tượng cho các đức hạnh mà người quá cố đã tích lũy từ thời vô thủy đến nay. Ở bên trái xuất hiện một ma vương đồng-sinh khởi, màu đen, với một túi đá trên lưng, biểu tượng cho những ác hạnh mà người đó đã tích lũy. Hai người đàn ông này, trắng và đen, mang theo gánh nặng nghiệp lực hướng về tất thảy chúng sinh trong sáu cõi, những kẻ đã tích lũy vô số ác nghiệp, xuất hiện trước chúng sinh trong giai đoạn này của quá trình chết và cuối cùng sẽ đồng hành theo thân tâm thức trong bardo giống như người bảo hộ hay bảo vệ. Nếu người chết sắp tái sinh trong cõi địa ngục thì, Shinje, Tử thần sẽ đến và hộ tống người đó tới địa ngục. Hai tên cai ngục từ cõi địa ngục, một kẻ có đầu khỉ và kẻ kia có đầu trâu, và họ kéo cổ người chết và dẫn anh/cô ta xuống bảy tầng dưới đất, bên dưới các khối nước, đến thành trì vĩ đại của cõi địa ngục. Tử thần xuất hiện cầm chiếc gương phản chiếu địa điểm tái sinh tương lai của người đó. Điều này sẽ chỉ ra rõ ràng liệu họ sẽ tái sinh trong cõi trời, người hay cõi nào khác.
Sau đó, chúng sinh trong thân tinh thần trong bardo sẽ trở về thăm gia đình, nơi họ đã sống, để xem liệu họ đã thực sự chết chưa. Khi chúng sinh trong bardo đó thấy rằng họ thực sự đã chết, họ sẽ yêu cầu các thành viên trong gia đình thực hành Pháp để hồi hướng cho họ. Nhưng, điều kẻ trong thân bardo này nói không thể được nghe thấy, và họ trải qua khổ đau tột cùng. Không ai muốn có những trải nghiệm này. Thậm chí các Lạt-ma và hành giả Pháp cũng không mong chờ điều này. Nhưng Thầy có thể đảm bảo với các con điều này sẽ xảy ra. Nếu điều đó không đúng thì mọi giáo lý mà Thầy đã, đang và sẽ chia sẻ với mọi người trong suốt đời Thầy sẽ là giả dối.
Thân tâm thức trong bardo sau đó bắt đầu tìm kiếm một thân mới. Nó bị ám ảnh bởi sự cần thiết có một thân mới: thân người, thân súc vật hay chư thiên. Nó tìm kiếm một thân thể bởi nó không thể tiếp tục trong thức bardo. Nó giống như đang trong trạng thái mộng. Nó muốn thoát khỏi khổ đau ghê gớm đó. Trải nghiệm này giống như khi các con gào thét không kiểm soát và cảm thấy rất đau đớn Thức bardo cảm thấy điều này không ngừng khi nó điên cuồng tìm kiếm nơi tái sinh, có thể là bất kỳ nơi nào trong sáu cõi, tùy thuộc vào những tích lũy nghiệp. Sau bốn mươi chín ngày, thần thức trong bardo sẽ bước vào một trong sáu cõi. Nếu anh ta thực hành Pháp trong đời trước, thọ nhận các giáo lý về lợi lạc của thiện hạnh và lỗi lầm của ác hạnh, nhưng không thực sự tin tưởng những giáo lý này và không áp dụng chúng (hay làm ngược lại với giáo lý), anh ta chắc chắn sẽ tái sinh ở một trong mười tám cõi địa ngục và chịu nhiều khổ đau.
Nếu các con thực hành Pháp và đặc biệt là giáo pháp Đại toàn thiện, thì các con không cần trải nghiệm bardo trở thành. Thay vào đó, các con sẽ trải nghiệm quang minh nền tảng, và trong trạng thái đó, ba cõi thấp hơn là không-tồn tại. Không có Pháp nào tốt hơn Đại toàn thiện. Các con có muốn thiền định về điều đó không? Nếu muốn, các con cần phải thực hành con đường trekchod và togal, nền tảng của việc cắt bỏ để về với thanh tịnh nguyên sơ, tức trekchod và con đường vượt qua sự hiện diện tự nhiên, tức togal. Bằng cách cắt bỏ để về với thanh tịnh nguyên sơ, các con chứng ngô bản chất của tính không. Các con nhận ra rằng mọi sứ giả của cái chết đều là sự hiển bày của nhận thần thức vô minh. Lúc đó, ngay lập tức nhờ sức mạnh của tri kiến và chứng ngộ Đại toàn thiện của con, mọi thứ xuất hiện như là mặt trời ngời sáng, và chẳng có bardo. Con đơn giản nhận ra rằng đó là sự hiển bày của bản tính nội tại của tâm. Nhờ sức mạnh của thực hành togal, sự chứng ngộ khối cầu bindu và sự tỉnh thức bên trong, biết cách thức trí tuệ nguyên sơ tự hiển bày như là các thân, hay đại diện của trí tuệ giác ngộ, các con có thể thấy các bổn tôn an bình và phẫn nộ là sự hiển bày của giác tính nguyên sơ nội tại tự-sinh khởi. Ngay lập tức các con sẽ hòa nhập trong sự hợp nhất bất nhị với sự hiển bày đó và đi đến một cõi Tịnh Độ.
Đừng đến hỏi Thầy rằng, “Bây giờ, con cần phải thực hành Pháp tu nào? Con cần phải làm gì? Con thực hành sáu bardo ra sao? Xin hãy nói cho con biết điều cần làm. Bước tiếp theo con phải làm gì?” Thầy không muốn nghe điều đó, bởi Thầy đã nói với các con rất nhiều lần rằng Pháp duy nhất mà các con cần thực hành là Dzogchen, tức Đại toàn thiện. Nếu con thực hành Dzogchen và thành tựu, con sẽ không phải chịu đau khổ trong bardo. Con sẽ nhận ra rằng mọi hình tướng trong bardo đều huyễn ảo, và con sẽ được giải thoát trong bản tính nội tại của mình. Không ai, kể cả các Lạt-ma muốn trải qua những kinh nghiệm sợ hãi, đáng sợ, nhưng nếu con không thực hành và thành tựu Dzogchen, điều đó chắc chắn xảy ra. Patrul Rinpoche từng nói rằng, “Ba cõi thấp hơn là chốn đau khổ và nếu người ta tích lũy đủ nghiệp xấu để tái sinh ở đó, họ chắc chắn sẽ đến đó. Dewachen, cõi Cực Lạc là miền đất của hạnh phúc lớn lao, và nếu người ta tích lũy đủ thiện hạnh để trải nghiệm kết quả đó, họ chắc chắn sẽ tái sinh ở đó.”
Bởi chúng ta đều phải chết, từng người trong số chúng ta đều sẽ trải qua điều này và nó sẽ cực kỳ khó khăn. Rất rất khó khăn. Người quá cố trong bardo sẽ thực sự khóc than về việc họ hối hận ra sao, đặc biệt khi họ nhận ra họ sẽ phải tái sinh trong cõi thấp hơn. Và khi họ gào thét với những người mà họ nghĩ có thể giúp họ, các thành viên trong gia đinh và những người thân, không ai nghe thấy họ, và không ai đáp lại lời cầu cứu của họ. Điều đó thật vô ích.
Có một câu chuyện kể về hai người hàng xóm ở Ấn Độ. Một người rất giàu có, cả đời làm thợ rèn. Ông ta có bảy người con trai. Hàng xóm của ông là một bà lão già giản dị với một cô con gái. Cả hai cùng qua đời vào một thời điểm, và khi họ lang thang trong bardo, người thợ rèn nói với bà lão rằng, “Con trai tôi có đủ tài sản để tiến hành các thiện hành bằng cách cúng dường các đối tượng quy y và bố thí cho người nghèo khó để hồi hướng cho tôi. Tôi tin chắc rằng nhờ các thiện hạnh đó, tôi sẽ tái sinh trong cõi người. Tôi hy vọng rằng nhờ sự hồi hướng công đức đó, bà cũng sẽ được lợi lạc.”
Bà lão đáp rằng, “Tôi chỉ có một đứa con và nó là người ăn xin, chẳng có gì để dâng cúng. Tôi không mong đợi điều gì, bởi nó chẳng có gì.” Người thợ rèn nói, “Tại sao chúng ta không tới cõi người và xem mấy đứa con tôi đang làm gì?” Khi hai người tới, họ sửng sốt khi thấy bảy người con trai, chỉ vài tuần sau cái chết của cha, đã tổ chức những hôn lễ lớn. Họ dường như lãng quên người cha. Điều đó thật bất ngờ. Cô con gái của bà lão không có tài sản để cúng dường, nhưng cô có một trái tim tốt lành và rất đau buồn trước cái chết của bà mẹ.
Bởi vậy cô gom vài viên đá, và đặt lên chúng những đống gạo nhỏ. Cô thu thập đá và rửa chúng và sắp đặt chúng như việc cúng dường các bát nước. Và sau đó, cô tìm thấy những viên đá tương tự, thứ cô đã rửa sạch và dâng chúng lên như đèn bơ với một chút dầu chất lượng kém. Cô trì tụng rất nhiều thần chú và khóc. Cô thốt lên, “Mẹ đang chịu nhiều đau khổ mà con thì chẳng có gì để cúng dường vì mẹ.” Mặc dù tài sản cô dâng cúng là rất nhỏ và kém phẩm chất, chúng được thực hiện với động cơ thanh tịnh và tình yêu thương bà mẹ. Điều này giúp đỡ rất nhiều và kết quả là, bà mẹ tái sinh trong cõi người. Bảy người con trai, khi chết, đã sinh vào cõi địa ngục. Câu chuyện này được tìm thấy trong Tam Tạng, những bộ giáo lý của Phật Thích Ca Mâu Ni. Điểm quan trọng là chúng ta cần nỗ lực thực hành với động cơ thanh tịnh.
Cái chết chắc chắn sẽ đến và sau đó, thần thức sẽ lang thang. Nó lang thang tùy theo nghiệp của từng cá nhân. Bây giờ là lúc để thực hành. Thầy đã dạy giáo pháp cho các con như Thầy làm với con trai và gái của Thầy. Nếu các con không thực hành, điều đó chẳng ảnh hưởng gì đến Thầy, và nếu các con thực hành và trở thành một hành giả tinh tấn, điều đó cũng không ảnh hưởng tốt hay xấu đến Thầy. Trách nhiệm thuộc về các con.
Thầy đã nói đôi điều về sáu thân trung ấm và Thầy muốn các con thực hành điều các con được dạy. Hãy tiếp tục với thực hành trekchod và togal của các con. Nếu các con thực hành, sẽ chẳng phải sợ hãi cái chết. Và hãy nhớ rằng, bổn tôn này không tốt hơn bổn tôn khác trong vấn đề thực sự giúp đỡ con trong bardo. Nếu con là một hành giả Troma, Đức Troma sẽ chỉ dẫn con vượt qua bardo.
Nếu các con đã thực hành Bồ Tát Quán Thế Âm, Ngài sẽ chỉ dẫn con đến cõi Tịnh Độ. Dù con thực hành Pháp tu nào, điều quan trọng là con đặt niềm tin ở đâu. Đó phải là các Bậc Giác ngộ và các Ngài đến để chào đón và giúp đỡ con vào lúc đó. Chúng ta đã phát triển mối quan hệ giữa thầy và trò và Thầy đã ban cho các con rất nhiều những chỉ dẫn bởi vậy đừng quên giáo lý và đừng quên thầy. Thầy sẽ không bao giờ quên các con. Chúng ta sẽ mãi là những người bạn tâm linh trong đời này và các đời tiếp theo. Chúng ta có thể gặp nhau ở Tịnh Độ. Nếu Thầy là một vị đạo sư thanh tịnh, và các con có niềm tin và luôn ghi nhớ cầu nguyện đến Thầy, Thầy có thể đến với con như một tia chớp sáng và giúp con thoát khỏi tình cảnh trong bardo. Đây là sức mạnh mà chư Phật hay những vị Lạt-ma xuất sắc có thể sử dụng để giúp đỡ đệ tử.
Mọi sai sót trong bản dịch Việt ngữ là lỗi của dịch giả, xin sám hối trước Đạo sư, Tam Bảo và dòng truyền thừa.
Mọi công đức có được xin hồi hướng tất thảy hữu tình chúng sinh.
Dịch giả xin gửi lời cảm ơn tới Hungkar Dorje Rinpoche, Sư Hồng Nhật cùng với các huynh đệ tỷ muội kim cương truyền thống Cổ Mật, đặc biệt là 2 vị thiện hữu tâm linh đã chân thành góp ý cho bản dịch này.
Ngawang Jampa kính bút!